Đàn ông hút thuốc có ảnh hưởng đến tinh trùng không?

Hút thuốc lá từ lâu đã được cảnh báo là nguyên nhân gây hại cho nhiều cơ quan trong cơ thể. Nhưng liệu hút thuốc có ảnh hưởng đến tinh trùng không? Câu trả lời là có – và tác động này nghiêm trọng hơn nhiều người nghĩ. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ mối liên hệ giữa thuốc lá và sức khỏe sinh sản nam giới.

1. Hút thuốc ảnh hưởng như thế nào đến tinh trùng?

Các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng, việc hút thuốc lá thường xuyên có thể làm giảm chất lượng và số lượng tinh trùng. Cụ thể:

• Giảm số lượng tinh trùng: Khói thuốc chứa nhiều chất độc như nicotine, cadmium, chì… có thể làm suy giảm hoạt động của tế bào Sertoli – tế bào hỗ trợ sản xuất tinh trùng trong tinh hoàn.
• Suy yếu khả năng di chuyển: Tinh trùng của người hút thuốc thường kém linh hoạt, khó bơi đến gặp trứng, làm giảm khả năng thụ tinh.
• Tăng tỷ lệ tinh trùng dị dạng: Nhiều trường hợp tinh trùng có đầu to, đuôi ngắn, hoặc mất khả năng di chuyển hoàn toàn.
• Tổn thương ADN tinh trùng: Khói thuốc tạo ra các gốc tự do gây đột biến gen, dẫn đến tinh trùng mang ADN bị hỏng, làm tăng nguy cơ dị tật thai nhi hoặc sảy thai.

Tất cả những yếu tố trên không chỉ cản trở việc thụ thai mà còn làm tăng nguy cơ vô sinh nam nếu thói quen hút thuốc kéo dài.

2. Hút thuốc có thể gây rối loạn sinh lý ở nam giới

Không chỉ ảnh hưởng đến tinh trùng, hút thuốc còn tác động tiêu cực đến chức năng sinh lý như:

Gây rối loạn cương dương

Chất độc trong thuốc lá gây tổn thương lớp nội mạc mạch máu, làm giảm lưu lượng máu đến dương vật – yếu tố quan trọng giúp dương vật cương cứng. Những người hút nhiều (trên 20 điếu/ngày) có nguy cơ bị rối loạn cương cao gấp nhiều lần so với người không hút.

Làm giảm nồng độ testosterone

Hút thuốc làm giảm hoạt động của tuyến yên và tinh hoàn – nơi sản xuất hormone testosterone. Khi nồng độ hormone này suy giảm, ham muốn tình dục cũng giảm theo, kéo theo chất lượng đời sống tình dục suy giảm rõ rệt.

3. Vì sao tinh trùng của người hút thuốc yếu hơn?

Tinh trùng là tế bào cực kỳ nhạy cảm với độc tố. Trong khói thuốc có tới hơn 7.000 chất hóa học, trong đó hàng trăm chất được chứng minh là có hại cho tinh hoàn và nội tiết tố sinh sản. Một số tác động chính bao gồm:

• Ức chế quá trình sản sinh tinh trùng
• Làm rối loạn cân bằng hormone sinh dục
• Gây đột biến gen trong tinh trùng
• Ảnh hưởng đến cấu trúc và chức năng của tinh hoàn
  
  

Tình trạng này kéo dài sẽ khiến nam giới khó thụ tinh tự nhiên, thậm chí đối mặt với nguy cơ vô sinh nam thứ phát.

4. Nam giới nên làm gì để cải thiện sức khỏe tinh trùng?

Để tăng cường sức khỏe sinh sản, nam giới cần thực hiện các biện pháp cải thiện từ trong ra ngoài:

Cai thuốc lá càng sớm càng tốt

Việc từ bỏ thuốc là điều kiện tiên quyết để tinh trùng phục hồi. Sau khi ngừng hút thuốc, cơ thể sẽ dần thải độc và cải thiện chức năng sản xuất tinh trùng. Cần kiên trì tối thiểu 3 – 6 tháng để thấy sự cải thiện rõ rệt.

Mẹo hỗ trợ cai thuốc:

• Tham gia nhóm hỗ trợ, tư vấn tâm lý.
• Tránh xa môi trường dễ kích thích hành vi hút thuốc.

Tăng cường dinh dưỡng hợp lý

• Thực phẩm giàu kẽm: Có nhiều trong hàu, thịt đỏ, hạt bí – giúp tăng số lượng tinh trùng.
• Vitamin C và E: Chống oxy hóa, bảo vệ ADN tinh trùng.
• Thực phẩm chứa selen: Có trong hải sản, trứng, giúp cải thiện chất lượng tinh trùng.
  
  

Tập thể dục đều đặn

Tập luyện giúp tăng tuần hoàn máu, cải thiện nồng độ testosterone và giảm stress – cả ba yếu tố đều hỗ trợ khả năng sinh sản. Lý tưởng nhất là luyện tập 30 phút/ngày, 5 ngày/tuần với các bộ môn như chạy bộ, bơi, yoga…

Kiểm soát cân nặng và giấc ngủ

Thừa cân làm rối loạn hormone sinh sản, còn thiếu ngủ khiến nồng độ testosterone giảm rõ rệt. Nam giới nên ngủ đủ 7–8 giờ mỗi ngày, kiểm soát cân nặng hợp lý để tinh trùng khỏe mạnh.

Hút thuốc lá không chỉ gây tổn thương phổi, tim mạch mà còn làm giảm đáng kể khả năng sinh sản ở nam giới. Từ giảm số lượng, chất lượng đến tổn thương ADN tinh trùng – tất cả đều khiến việc có con trở nên khó khăn hơn. Vì vậy, nếu bạn đang có kế hoạch sinh con, hoặc muốn bảo vệ sức khỏe lâu dài, hãy chủ động từ bỏ thuốc lá càng sớm càng tốt.